Συχνές ερωτήσεις
Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα. Από την διάγνωση στην θεραπεία.
Το Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα (ΣΚΣ) αποτελεί την συχνότερη πιεστική νευροπάθεια στον ανθρώπινο οργανισμό. Η μηχανική πίεση που ασκείται στο μέσο νεύρο, στο επίπεδο του καρπού, εκδηλώνεται με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της νευραλγίας στην άκρα χείρα.
Κύρια χαρακτηριστικά είναι καταρχήν ο καυστικός πόνος στην παλαμιαία επιφάνεια του καρπού, ο οποίος προοδευτικά δεν ανταποκρίνεται στα παυσίπονα. Μειωμένη αισθητικότητα στον αντίχειρα, στον δείκτη, στον μέσο δάκτυλο και στην κερκιδική πλευρά του παραμέσου, η οποία μπορεί να καταλήξει σε πλήρη αναισθησία. Αίσθημα ηλεκτρισμού, μείωση δύναμης, αδυναμία δραγμού (σχηματισμός γροθιάς), απώλεια ισχυρής σύλληψης είναι στοιχεία ενδεικτικά της νόσου.
Η λεπτομερής κλινική εξέταση, σε συνδιασμό με την λήψη του ιστορικού του ασθενούς θέτει την διάγνωση του ΣΚΣ. Συνεργικά η πραγματοποίηση ηλεκτρομυογραφήματος (ΗΜΓ) κρίνεται αναγκαία.
Το ΗΜΓ είναι εσφαλμένα αρνητικό σε ποσοστό 30-35% των περιπτώσεων. Αυτό σημαίνει ότι ο ασθενής πάσχει αλλά αυτο δεν δύναται να καταγραφεί.
Νάρθηκας καρπού, Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη, έγχυση κορτιζόνης είναι τα συνηθέστερα μέσα συντηρητικής αντιμετώπισης, με χρήση ΜΟΝΟ στα αρχικά στάδια της νόσου. Το ποσοστό ανταπόκρισης στην συντηρητική θεραπεία είναι μικρότερο του 30%.
Το χαμηλό ποσοστό ανταπόκρισης στα συντηρητικα μέσα, η πιθανότητα κινητικών και αισθητικών μόνιμων διαταραχών σε συνδιασμό με την μηχανική αιτία της πάθησης, καθιστούν την χειρουργική επέμβαση αναγκαία.
Ο πρώτος μήνας μετά το χειρουργείο αποτελεί την κύρια μετεγχειρητική περίοδο. Συνίσταται σε ήπια δραστηριότητα και αποφυγή άρσης βάρους.
Η καθυστέρηση στην επαναφορα της αίσθησης σχετίζεται άμεσα με την καθυστέρηση της διάγνωσης και της χειρουργικής επέμβασης. Εάν ο ασθενής προσέλθει με εγκατεστημένη διαταραχή αίσθησης, τότε ο χρόνος επανάκαμψης του νεύρου μπορεί να είναι από 6-12 μήνες.
Εαν μετά την χειρουργική αποσυμπίεση του μέσου νεύρου τα συμπτώματα δεν υποχωρούν (π.χ. νυχτερινό άλγος) τότε η επέμβαση δεν θεωρείται επίτυχης. Επίσης σε ποσοστό <1% παρατηρείται ουλώδης ιστός, που απαιτεί επανεπέμβαση.
Η χειρουργική αποσυμπίεση του μέσου νεύρου αποτελεί κλασσική χειρουργική τεχνική, με τοπική αναισθησία, ταχύ χειρουργικό χρόνο για χειρουργούς άνω άκρου και γρήγορη διακίνηση μεταξύ νοσοκομείου και χειρουργικής αίθουσας.
Αρθρίτιδα αντίχειρα ή βασική αρθρίτιδα. Από την διάγνωση στην θεραπεία.
Η εκφύλιση του χόνδρου στην μετακαρπο-φαλαγγική άρθρωση στην βάση του αντίχειρα, με ταυτόχρονη διαταραχή της μηχανικής λειτουργείας του αντίχειρα, που εκδηλώνεται με κύριο σύμπτωμα τον πόνο, ονομάζεται βασική αρθρίτιδα.
Το γυναικείο φύλο, σε συνδιασμό με την χαλάρωση των συνδέσμων, εμφανίζει τη νόσο σε σχέση με τους άντρες σε αναλογία 6:1. Με την αύξηση της ηλικίας και την ταυτόχρονη υπέρχρηση, αναλόγως των χαρακτηριστικών της εργασίας, αυξάνει και η νοσηρότητα. Προηγούμενοι τραυματισμοί και αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η Ρευματοειδής αρθρίτιδα, σχετίζονται με ποσοστά που ξεπερνούν το 30% όσον αφορά την εμφάνιση της βασικής αρθρίτιδας του αντίχειρα.
Μολονότι η χρήση των κινητών τηλεφώνων, και κυρίως των λεγόμενων έξυπνων συσκευών (smartphones), αποτελεί φαινόμενο των τελευταίων 20 ετών, οι πρώτες μελέτες δεν είναι ενθαρρυντικές. Η καθημερινή υπέρχρηση, με την ταυτόχρονη έναρξη χρήσης κινητών σε ολοένα και μικρότερη ηλικία, φαίνεται να οδηγεί σε εμφάνιση της νόσου σε νεαρότερες ηλικίες.
Κύριο σύμπτωμα είναι ο πόνος προσπάθειας στην βάση του αντίχειρα, ο οποίος καθώς η πάθηση εξελίσσεται μετατρέπεται σε πόνο ηρεμίας. Ταυτόχρονα εμφανίζεται και η αδυναμία πραγμάτωσης απλών καθημερινών εργασιών, π.χ. το γύρισμα των κλειδιών στην πόρτα ή το άνοιγμα του πώματος ενός μπουκαλιού. Οίδημα, αδυναμία δραγμού (γροθιάς) και παραμόρφωση του αντίχειρα εκδηλώνονται σε διάφορα στάδια της πάθησης.
Η διάγνωση αποτελεί ρουτίνα για εξειδικευμένους χειρουργούς Άνω άκρου. Η κλινική εικόνα, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, με την λεπτομερή κλινική εξέταση, και την χρήση απλών ακτινογραφιών ορίζει με σαφήνεια τη νόσο. Ταυτόχρονα αποκλείει την πιθανότητα λανθασμένης συσχέτισης με τενοντίτιδες ή νευραλγίες του κερκιδικού νεύρου.
Σε αρχικά στάδια της νόσου η χρήση παυσιπόνων, Μη Στεροειδών Αντιφλεγμονωδών Φαρμάκων και οι ειδικοί νάρθηκες ανάπαυσης βοηθούν στην ύφεση των συμπτωμάτων. Με επιτυχία επίσης χρησιμοποιούνται και οι τοπικές εγχύσεις κορτιζόνης-ξυλοκαΐνης, υαλουρονικού οξέος ή PRP (Platelet Rich Plasma).
Η αποτυχία της συντηρητικής αγωγής, η παραμόρφωση του αντίχειρα και η αδυναμία επιτελέσης καθημερινων απλών δραστηριοτήτων οδηγεί σε χειρουργική επέμβαση.
Οι επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της βασικής αρθρίτιδας πραγματοποιούνται με γνώμονα τις ιδιαίτερες αναγκές, τις απαιτήσεις και την παθολογία του εκάστοτε ασθενούς. Φυσικά και διαφέρει η αντιμετώπιση ενός χειρωνάκτη 40 ετών από μία ασθενή μεγαλύτερη των 70 ετών και με πιθανές συνοδές νόσους(π.χ καρδιοπάθεια, σακχαρώδη διαβήτη).
Κύριος στόχος των επεμβάσεων για την αρθρίτιδα του αντίχειρα είναι η εξάλειψη του πόνου ηρεμίας ή προσπάθειας του αντίχειρα. Ταυτόχρονα επιδιώκεται η άρθρωση να ανακτήσει και τμήμα της σταθερότητάς της, ώστε να πραγματοποιούνται με ασφάλεια οι λειτουργίες του χεριού. Αυτό που δεν δύναται να αποκατασταθεί είναι η πλήρης επαναφορά της δύναμης σύλληψης, στην προηγούμενη της παθήσεως κλινική κατάσταση.
Δυσκαμψία δακτύλου (Stiff finger)
Κάθε διαταραχή του εύρους κίνησης ενός δακτύλου αναφέρεται ως δυσκαμψία.
Η πάθηση μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ανατομική θέση του χεριού. Ανάλογα με το αίτιο το δέρμα, οι σύνδεσμοι, οι τένοντες , οι μύες και τα οστά, μεμονωμένα ή σε συνδιασμούς επηρρεάζουν την τελική κίνηση του δακτύλου.
Οι ανατομικές δομές των δακτύλων είναι τόσο ευαίσθητες, ώστε ακόμα και κακώσεις χαμηλής βίας, μπορούν να προκαλέσουν δυσκαμψία. Παθήσεις όπως η νόσος Depuytren ή ο εκτινασσόμενος δάκτυλος (trigger finger), κατάγματα μετακαρπίων ή φαλάγγων, θλαστικά τραύματα άκρας χειρός, εγκαύματα, όγκοι της άκρας χειρός, λοιμώξεις μαλακών μορίων είναι μερικά παραδείγματα νόσων που μπορούν να οδηγήσουν σε δυσκαμψία.
Τόσο οι αρθρώσεις μεταξύ των φαλάγγων (φαλαγγο-φαλαγγικές), όσο και η άρθρωση μετακαρπίου-φάλαγγας (μετακαρπιοφαλαγγική)
Πόνος, οίδημα, ερυθρότητα και κυρίως διαταραχή πλήρους κάμψης ή έκτασης του δακτύλου. Αδυναμία σύλληψης ή αδύναμη σύλληψη είναι χαρακτηριστικά της πάθησης.
Καταρχήν η κατάλληλη και στοχευμένη κινησιοθεραπεία αποτελεί πρωταρχική θεραπευτική προσέγγιση. Κατά δεύτερον η χρήση εξειδικευμένων στατικών και δυναμικών ναρθηκών προσφέρει ικανές δυνατότητες θεραπείας.
Η αποτυχία της συντηρητικής θεραπείας, οι σύμπλοκες βλάβες των δακτύλων, προηγούμενα χειρουργεία, καθώς και οι ιδιαίτερες καθημερινές απαιτήσεις του κάθε ασθενούς είναι παράγοντες που οδηγούν στην χειρουργική αντιμετώπιση της δυσκαμψίας.
Τενοντόλυση , αρθρόλυση, θυλακοπλαστική, πλαστική δέρματος αποτελούν τις συνηθέστερες τεχνικές αντιμετώπισης της δυσκαμψίας δακτύλων, είτε σαν μονοθεραπεία, είτε σε συνδιασμό. Σε κάθε περίπτωση τόσο ο ασθενής, όσο και ο χειρουργός πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για ένα συνδιασμό θεραπευτικών παρεμβάσεων.
Η μεγάλη καθυστέρηση διάγνωσης, οι λανθασμένες προηγούμενες θεραπείες, οι πολυπλοκότητα της δυσκαμψίας, τα πολλαπλά χειρουργεία, η μη συμμόρφωση του ασθενούς κατά την μετεγχειρητική περίοδο είναι μερικοί από τους παράγοντες που μπορεί να επηρρεάσουν αρνητικά το τελικό αποτέλεσμα. Αντίθετα η έγκαιρη διάγνωση και η αντιμετώπιση από εξειδικευμένο χειρουργό Χεριού, σε συνδιασμό με συνεχή συνεργικότητα ασθενούς και χειρουργού βελτιώνου το θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Άσηπτη νέκρωση μηνοειδούς οστού (Νόσος Kienbock)
Η νόσος Kienbock, γνωστή ως άσηπτη νέκρωση του μηνοειδούς, είναι η παθολογική κατάσταση κατά την οποία η αιμάτωση του μηνοειδούς οστού, ενός εκ των οκτώ οστών του καρπού, διακόπτεται. Το γεγονός αυτό οδηγεί σε νέκρωση του μηνοειδούς οστού.
Η αιτιολογία της νόσου ποικίλει. Τραυματισμός του καρπού (μεμονωμένος ή επαναλαμβανόμενος), ανατομικές παραλλαγές (π.χ. μακρύτερο ωλένιο οστό), αιματολογικές παθήσεις (π.χ. δρεπανοκυτταρική αναιμία), η χρόνια λήψη κορτιζόνης είναι τα συνηθέστερα αίτια διαταραχής της αιμάτωσης του μηνοειδούς οστού.
Η νόσος φαίνεται να προσβάλει κυρίως άντρες μεταξύ 20-40 ετών, αθλητές ή χειρωνάκτες εργάτες.
Πόνος στον καρπό, κυρίως στην κίνηση, οίδημα και δυσκαμψία του κάρπου αποτελούν τα κύρια σημεία εκδήλωσης της νόσου.
Το ιστορικό και η ακριβής κλινική εξέταση θέτουν την υποψία της νόσου. Ακτινογραφίες, αξονική τομογραφία και μαγνητική τομογραφία προσδιορίζουν με ακρίβεια την πάθηση.
Η φυσική πορεία της νόσου οδηγεί σε διαφόρου τύπου αρθρίτιδα του καρπού. Τα 4 στάδια της νόσου καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό και τις θεραπευτικές επιλογές.
Σε αρχικά στάδια η χρήση ειδικού νάρθηκα ακινητοποίησης, φαρμακευτική αγωγή και ειδική φυσικοθεραπεία μπορεί να έχουν εφαρμογή.
Το στάδιο της νέκρωσης του μηνοειδούς, η αρθρίτιδα των οστών του καρπού, η κλινική εικόνα και οι ανάγκες του ασθενούς προσδιορίζουν το χρόνο χειρουργικής επέμβασης, όπως και τον τύπο χειρουργείου.
Οι χειρουργικές επεμβάσεις για την αποκατάσταση της νόσου Kienbock απαιτούν υψηλό δείκτη ειδίκευσης του χειρουργού στις επεμβάσεις άκρας χειρός με μικροχειρουργικές τεχνικές, χρήση μεγέθυνσης (λούπες / μικροσκόπιο) και άριστη συνέπεια από μέρους του ασθενούς στις μετεγχειρητικές οδηγίες.
Ο συνηθέστερος χρόνος αποθεραπείας διαρκεί από 6-8 μήνες, με σταδιοποιημένη και καθημερινή κινησιοθεραπεία.
Ρήξη ωλένιου πλάγιου συνδέσμου αντίχειρα (Gamekeeper’s thumb/Skier’s thumb)
Ο ωλένιος πλάγιος σύνδεσμος του αντίχειρα αποτελεί μία ισχυρή συνδεσμική δομή, στην βάση και έσω επιφάνεια του αντίχειρα. Είναι ο ισχυρότερος σταθεροποιητής του αντίχειρα, που αντιστέκεται στην κερκιδική απόκλιση.
Η ρήξη είναι αποτέλεσμα άσκησης ισχυρής δύναμης με κερκιδική απόκλιση. Έτσι μία απλή πτώση με την παλάμη ανοικτή και με στήριξη στον αντίχειρα, είναι ο συχνοτέρος τρόπος τραυματισμού πολλών αθλητών, όπως ποδοσφαιριστές, πολίστες, αθλητές πάλης, παίκτες basketball ή volleyball. Στην περίπτωση των σκιερ η πτώση με στήριξη και παγίδευση στο μπαστούνι του σκι, επιφέρει ρήξη του ωλένιου πλάγιου συνδέσμου.
Πόνος στην βάση του αντίχειρα, τόσο κατά την κίνηση, όσο και στην ψηλάφηση είναι χαρακτηριστικό της κάκωσης. Αδυναμία ισχυρής σύλληψης και κερκιδική απόκλιση του αντίχειρα. Σπάνια παρατηρείται και αιμάτωμα. Η χρήση παυσιπόνων δεν βελτιώνει τον πόνο.
Η κλινική εξέταση από έμπειρο χειρουργό Χεριού προσδιορίζει την κάκωση. Οι απλές και δυναμικές ακτινογραφίες συμπληρώνουν την διάγνωση, ενώ επί αμφιβολιών η χρήση της Μαγνητικής Τομογραφίας κρίνεται απαραίτητη.
Οι ρήξεις χαρακτηρίζονται οξείες ή χρόνιες. Στην περίπτωση των οξέων ρήξεων διακρίνονται 3 τύποι ανάλογα με το ποσοστό κάκωσης του συνδέσμου.
Οι χρόνιες ρήξεις συνοδεύονται από πολύπλοκα και λεπτά χειρουργεία, στα οποία μπορεί να απαιτηθεί η χρήση μοσχεύματος.
Χρήση νάρθηκα ακινητοποίησης για 4-6 εβδομάδες.
Αστάθεια, δυσμορφία, αδυναμία δραγμού (γροθιά) και σύλληψης, αρθρίτιδα, αποχή από αθλητικές δραστηριότητες, με σταθερό πόνο στις κινήσεις του αντίχειρα είναι οι συνηθέστερες βλάβες, που ακολουθούν την μη ανατομική αποκατάσταση του ωλενίου συνδέσμου του αντίχειρα.
Εκτενής ρήξη του συνδέσμου με ταυτόχρονη αστάθεια, αποτυχία της συντηρητικής θεραπείας, επαναρήξη ή ρήξη σε αθλητές υψηλών απαιτήσεων οδηγούν τον ασθενή σε χειρουργική αποκατάσταση.
Ο χρόνος αποθεραπείας κυμαίνεται από 4-6 μήνες μετεγχειρητικά. Λειτουργικά ο αντίχειρας θεωρείται σταθερός στους 6 μήνες.
Εγχόνδρωμα δακτύλων
Το εγχόνδρωμα είναι καλοήθης, χόνδρινης προέλευσης, χαμηλού ρυθμού ανάπτυξης όγκος.
Με σειρά συχνότητας προσβάλλονται οι εγγύς φάλαγγες, οι μεσαίες φάλαγγες, τα μετακάρπια και λιγότερο οι ονυχοφόρες φάλαγγες. Εξαιρετικά σπάνια (<3%) επηρρεάζονται τα οστάρια του καρπού.
Η διάγνωση γίνεται κατα κανόνα είτε εξαιτίας του οξέος πόνου λόγω παθολογικού, αυτόματου κατάγματος κατά την άσκηση δύναμης χαμηλής βίας, είτε σε τυχαίο ακτινολογικό έλεγχο. Οίδημα και ερυθρότητα στην περιοχή του όγκου μπορεί να συνυπάρχουν.
Ο συνδυασμός απλών ακτινογραφιών χεριού, Αξονικής και Μαγνητικής τομογραφίας θέτουν την διάγνωση και προσδιορίζουν τον προεγχειρητικό σχεδιασμό.
Αναφέρεται στην βιβλιογραφία και ταυτόχρονη προσβολή του πνεύμονα. Συνιστάται ταυτόχρονος έλεγχος με ακτινογραφίες θώρακα και επί αμφιβολίας Αξονικη τομογραφία.
Σε σπάνιες περιπτώσεις αναφέρεται αυτόματη ίαση μετά από αυτόματο κάταγμα. Παρακολούθηση συνιστάται σε ασθενείς χωρίς συμπτώματα.
Εκτενής απόξεση και καθαρισμός της περιοχής προσβολής είναι ικανοποιητική χειρουργική παρέμβαση στις περισσότερες περιπτώσεις. Η χρήση οστικών μοσχευμάτων επιβάλλεται σε περιπτώσεις σημαντικού οστικού ελλείματος.
Η υποτροπή του εγχονδρώματος είναι εξαιρετικά σπάνια. Παρατηρείται συχνότερα σε συνδυασμό με σπάνια σύνδρομα, όπως το Σύνδρομο Maffucci.
Οι περιγραφές στην διεθνή βιβλιογραφία είναι ελάχιστες, με εξαίρεση τις περιπτώσεις όπου συνυπάρχει το σύνδρομο Maffucci ή η νόσος Ollier.
Ρήξη καταφυτικού τένοντα δικεφάλου μυός
Η απόσπαση της τενόντιας κατάφυσης του δικεφάλου μυός, από το κερκιδικό όγκωμα στην περιοχή του αγκώνα, αναγνωρίζεται ως ρήξη.
Η βίαιη απώλεια κάποιου σημαντικού βάρους, κατά την φάση κάμψης του αγκώνα, ή η απότομη αντίσταση στον αγκώνα αποτελούν τους συνηθέστερους μηχανισμούς πλήρους ρήξεως του καταφυτικού τένοντα του δικεφάλου. Σε πολύ μικρό ποσοστό παρατηρείται διατήρηση ενός ποσοστού μυικών ινών, οπότε η ρήξη χαρακτηρίζεται ως μερική.
Η χρόνια χρήση στεροειδών, φαρμάκων ανοσοθεραπείας ή χημειοθεραπείας, οι υψηλές τιμές χοληστερίνης, το κάπνισμα, ποικίλες αυτοάνοσες νόσοι, το bodybuilding και η βαριά χειρωνακτική εργασία είναι οι κυριότεροι παράγοντες που μπορεί να ευνοήσουν την ρήξη του δικεφαλικού τένοντα.
Η κλινική εξέταση του αγκώνα από ειδικό χειρουργό Άνω άκρου θέτει την διάγνωση με το ”Hook test”. Σε περίπτωση που τίθεται οποιαδήποτε αμφιβολία, η χρήση της Μαγνητικής τομογραφίας αποτελεί την εξέταση εκλογής.
Αίσθημα οξέος και αιφνιδίου πόνου στην περιοχή του αγκώνα, με αδυναμία κάμψης, αιμάτωμα αρκετά συχνά και οίδημα είναι τα συνηθέστερα συμπτώματα.
Σε περίπτωση σοβαρών υποκείμενων νόσων του ασθενούς όπως στεφανιαία νόσος, σακχαρώδης διαβήτης, αναπνευστική ανεπάρκεια, καθυστερημένης διάγνωσης, χαμηλές καθημερινές απαιτήσεις και ηλικία μεγαλύτερη των 55 ετών συνιστάται η συντηρητική αντιμετώπιση.
Καταρχήν αισθητικά παρατηρείται απώλεια μυΪκής μάζας και εικόνα μυός τύπου ανάποδου “Popeye”. Κυριώς ο ασθενής χάνει 8-36% δύναμη κάμψης και 21-55% δύναμη υπτιασμού στον αγκώνα.
Η χειρουργική αποκατάσταση του δικεφάλου είναι υψηλών απαιτήσεων επέμβαση και επιβάλλει άριστη γνώση της ανατομίας και των προσπελάσεων του άνω άκρου. Η ελάχιστα επεμβατική τεχνική με μία mini τομή προσφέρει μειωμένο χρόνο επέμβασης, χαμηλό ποσοστό επιπλοκών, χαμηλό ίχνος μετεγχειρητικής ουλής και άριστη αποκατάσταση δύναμης, συγκρινόμενη μεόλες τις υπάρχουσες τεχνικές
Ο ασθενής διατηρεί νάρθηκα ανάπαυσης για 1 μήνα. Μετά την αφαίρεσή του ακολουθεί εντατικό σταδιοποιημένο πρόγραμμα φυσιοθεραπευτικής αποκατάστασης για 3 μήνες.
Νόσος De Quervain
Η στενωτική τενοντοελυτρίτιδα του 1ου διαμερίσματος των εκτεινόντων τενόντων στον καρπό ονομάζεται νόσος De Quervain. Προσβάλλει τον Μακρό Απαγωγό του Αντίχειρα (ΜΑΑ) και τον Βραχύ Εκτείνοντα του Αντίχειρα (ΒΕΑ). Πρόκειται ουσιωδώς για φλεγμονή ως αποτέλεσμα πίεσης και διαταραχής της φυσιολογικής κίνησης των τενόντων.
Οι γυναίκες και η ηλικιακή ομάδα μεταξύ 30-50 ετών είναι οι συχνότεροι ασθενείς.
Πόνος στο κερκιδικό τμήμα του καρπού, που εντείνεται με τις κινήσεις του αντίχειρα, και συνοδεύεται συχνά από αίσθημα ηλεκτρισμού κεντρικά, αποτελεί το κύριο χαρακτηριστικό της νόσου.
Η ανάπαυση, η χρήση νάρθηκα αντίχειρα, η λήψη αντιφλεγμονωδών φαρμάκων και η τοπική έγχυση στεροειδών μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να οδηγήσουν σε ύφεση των συμπτωμάτων.
Η συχνή αποτυχία της συντηρητικής αγωγής, με τον ταυτόχρονα περιορισμό στις κινήσεις του αντίχειρα και τον αυξημένο πόνο οδηγούν στην χειρουργική αποκατάσταση.
Η απελευθέρωση των εκτεινόντων τενόντων πραγματοποιείται, κατά κανόνα, με τοπική αναισθησία, είναι ολιγόλεπτη και ο ασθενής εξέρχεται την ίδια ημέρα από την κλινική. Το επίπεδο μετεγχειρητικής ικανοποίησης θεωρείται εξαιρετικό.
Αρθρίτιδα των δακτύλων του χεριού.
Η φλεγμονή μίας ή περισσότερων από τις μικρές αρθρώσεις των δακτύλων καλείται αρθρίτιδα. Συχνότερες μορφές είναι η οστεοαρθρίτιδα και η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ενώ πάνω από 100 τύποι αρθρίτιδας μπορούν να εκδηλωθούν στο χέρι.
Σε ακτινολογικό έλεγχο αντρών και γυναικών άνω των 70 ετών, παρατηρείται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90%. Η εκδήλωση συμπτωμάτων όμως εμφανίζεται σε ποσοστό μικρότερο του 20% επί του συνόλου.
Το φύλο (γυναίκες), η ηλικία (μεγαλύτερη των 50 ετών), η χειρωνακτική εργασία, οι προηγούμενοι τραυματισμοί στα δάκτυλα, οι παθήσεις του θυρεοειδούς ή άλλοι συστηματικοί νόσοι, η εθνικότητα και η γενικευμένη ελαστικότητα των αρθρώσεων συμβάλλουν σημαντικά στην πρόκληση της νόσου.
Έχει αποδειχτεί η γονιδιακή κληρονομικότητα, τόσο σε άντρες, όσο και σε γυναίκες ασθενείς.
Δυσκαμψία, πόνος στις κινήσεις των δακτύλων, οίδημα στις αρθρώσεις, αδυναμία σύλληψης, παραμόρφωση, αίσθημα καύσου είναι τα συχνότερα σημεία εκδήλωσης της αρθρίτιδας.
Η λήψη ιστορικού και η λεπτομερής κλινική εξέταση οδηγούν στην διάγνωση της νόσου. Συμπληρωματικά οι απλές ακτινογραφίες κρίνονται απαραίτητες για την σταδιοποίηση της πάθησης, ενώ περαιτέρω εργαστηριακές εξετάσεις αίματος (π.χ. Ra-test) απαιτούνται για την διαφορική διάγνωση.
Σε ήπιες μορφές και σε αρχικά στάδια της αρθρίτιδας η χρήση ναρθηκών ανάπαυσης, η κινησιοθεραπεία, η προφύλαξη από το κρύο, τα ήπια παυσίπονα (π.χ. παρακεταμόλη) σε συνδιασμό με Μη Στεροειδή ΑντιΦλεγμονώδη φάρμακα μπορούν να βοηθήοσυν στην ύφεση των συμπτωμάτων.
Στις περιπτώσεις όπου:
- H συντηρητική θεραπεία έχει αποτύχει.
- Η παραμόρφωση καθιστά το χέρι μη λειτουργικό.
- Ο πόνος είναι καθημερινός, ισχυρός,χωρίς ύφεση.
- Ο ασθενής κρίνεται ικανός να συνεργαστεί μετεγχειρητικά,
Συνιστάται η χειρουργική αντιμετώπιση από εξειδικευμένο ορθοπαιδικό χειρουργό Χεριού-Άνω άκρου.
Η βελτίωση των τεχνικών, αλλά και των υλικών αντικατάστασης των αρθρώσεων, στην χειρουργική χεριού είναι τεχνολογία αιχμής, που παρέχει πολλαπλές συνατότητες στον χειρουργό και τον ασθενή. Το στάδιο της νόσου, η ποιότητα των οστών, λειοτυργικότητα των αρθρώσεων και οι απαιτήσεις του ασθενούς καθορίζουν και την χειρουργική θεραπευτική προσέγγιση.
Η βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς, με την επαναφορά της λειτουργικότητας του χεριού, χωρίς πόνο, αποτελεί τον στόχο της εξειδικευμένης χειρουργικής αντιμετώπισης της αρθρίτιδας των δακτύλων.
Βασική αρθρίτιδα
Η διαταραχή της αρθρικής επιφάνειας των οστών, που βρίσκονται στην βάση του αντίχειρα, και εκδηλώνεται με πόνο καλείται Βασική αρθρίτιδα.
Η ηλικία (>50 ετών), το φύλο (γυναίκες), οι προηγούμενοι τραυματισμοί στον αντίχειρα, η γενικευμένη συνδεσμική χαλάρωση, τα σύνδρομα υπέρχρησης του αντίχειρα και οι γενικευμένες εκφυλιστικές νόσοι (ρευματοειδής αρθρίτιδα) αποτελούν τα συχνότερα αίτια της αρθρίτιδας του αντίχειρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η σχέση γυναικών/αντρών ασθενών είναι 7/1!
Η αυξημένη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών (υπολογιστές, tablets, smartphones) οδηγεί σε σταδιακή αύξηση του αριθμού των παχόντων, με ταυτόχρονη μείωση της ηλικίας έναρξης των συμπτωμάτων.
Ιστορικό με επαναλαμβανόμενο πόνο στις κινήσεις του αντίχειρα, σε συνδιασμό με οίδημα και αστάθεια στην βάση του αντίχειρα είναι ενδεικτικά της διάγνωσης της Βασικής αρθρίτιδας για τον έμπειρο χειρουργό Χεριού-Άνω άκρου. Η διάγνωση συμπληρώνεται με απλές και υπο αντίσταση ακτινογραφίες χεριού.
Η χρήση ναρθηκών ανάπαυσης του αντίχειρα, η περιοδική χρήση αναλγητικών ή/και Μη Στεροειδών Αντιφλεγμονωδών Φαρμάκων (ΜΣΑΦ), η ενδαρθρική έγχυση στεροειδών ή βιολογικών παραγόντων (πχ Platelet Rich Plasma – PRP) μπορούν να οδηγήσουν σε μερική ύφεση των συμπτωμάτων.
Η διαταραχή της λειτουργικότητας του χεριού σε συνδιασμό με τον ταυτόχρονο καθημερινό χρόνιο πόνο συνιστούν τα κύρια στοιχεία που οδηγούν τον ασθενή, να αναζητήσει την χειρουργική αποκατάσταση. Ο κύριος στόχος της χειρουργικής θεραπείας είναι η εξάλειψη του πόνου, με την ταυτόχρονη βελτίωση της σύλληψης και του δραγμού του χεριού.
Οι επέμβασεις, που στοχεύουν στην αποκατάσταση της λειτουργικής ικανότητας του χεριού, μπορεί να είναι είτε επεμβάσεις μαλακών μορίων, είτε αντικατάσταση της άρθρωσης της βάσης του αντίχειρα (Ολική Αρθροπλαστική Αντίχειρα). Σε κάθε ασθενή λαμβάνονατι υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του και οι καθημερινές ανάγκες του στην επιλογή της χειρουργικής τεχνικής.
Ο χρόνος αποθεραπείας ποικίλει από 3-6 μήνες, ανάλογα την βαρύτητα της νόσου και την χειρουργική τεχνική.
Εκτινασσόμενος δάκτυλος (Trigger finger)
Ο εκτινασσόμενος δάκτυλος στην ιατρική ορολογία αναφέρεται ως στενωτική τενοντοελυτρίτιδα. Πρόκειται για χρόνια φλεγμονή του καμπτήρα τένοντα του δακτύλου με ταυτόχρονη πάχυνση του….στο ύψος της παλάμης.
Η χρόνια φλεγμονή του καμπτήρα τένοντα του δακτύλου οδηγεί σε πάχυνση των ανατομικών στοιχείων , που περιβάλλουν τον τένοντα, με κατάληξη την εκδήλωση της νόσου. Ακριβής αιτιολογικός παράγοντας δεν έχει προσδιοριστεί μέχρι σήμερα.
Σχετίζεται στενά με τη Νόσο Depuytren, ενώ ασθενείς πάχοντες από Σακχαρώδη Διαβήτη και Ρευματοειδής Αρθρίτιδα εμφανίζουν συχνά εκτινασσόμενο δάκτυλο.
Ο αντίχειρας, ο παράμεσος και το μικρό δάκτυλο προσβάλλονται περισσότερο, ενώ και τα δύο χέρια συνήθως πάσχουν. Επίσης οι δεξιόχειρες, οι γυναίκες, η ηλικία άνω των 40 ετών και οι χειρωνάκτες εργάτες είναι οι πιο συχνά πάσχοντες.
Στα παιδιά εμφανίζεται σε βρεφική ηλικία, έχει χαρακτήρα συγγενή και προσβάλλει τον αντίχειρα (Συγγενής εκτινασσόμενος αντίχειρας).
Στα αρχικά στάδια εκδηλώνεται πόνος στην βάση του δακτύλου στην παλάμη με ταυτόχρονο αίσθημα δυσκαμψίας. Καθώς η νόσος εξελίσσεται η δυσκαμψία αυξάνει, και τελικά το δάκτυλο “κλειδώνει” κάμψη. Η επαναφορά στην φυσιολογική του θέση ακολουθείται από ένα χαρακτηριστικό “κλικ” .Εφόσον τα επεισόδια επαναλαμβάνονται, το δάκτυλο καταλήγει σε μόνιμη, επώδυνη κάμψη (fixed trigger finger).
Η χρήση ναρθήκων ανάπαυσης, η φαρμακευτική αγωγή (παρακεταμόλη, Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη) και η έγχυση τοπικών στεροειδών μπορεί να οδηγήσουν εννίοτε σε ύφεση των συμπτωμάτων.
Η αποτυχία της συντηρητικής αγωγής, ο καθημερινός πόνος, η δυσχέρια στην πραγματοποίηση καθημερινών δραστηριοτήτων και η σταθερή κάμψη του δακτύλου, σε παραμελημέλη φάση της νόσου, οδηγούν τον ασθενή σε χειρουργική επέμβαση από εξειδικευμένο χειρουργό Χεριού-Άνω άκρου.
Δεν συστήνεται η ταυτόχρονη χειρουργική αποκατάσταση, όταν νοσούν και τα δύο άκρα, για λόγους ασφάλειας του ασθενούς, αλλά και για να επιτυγχάνεται αποτελεσματικά η διαχείρηση της καθημερινότητάς του (προσωπική υγιεινή, προετοιμασία γεύματος, ένδυση).
Η χειρουργική αποκατάσταση πραγματοποιείται υπό τοπική αναισθησία, απαιτεί ελάχιστο χειρουργικό χρόνο και ο ασθενής εξέρχεται την ίδια ημέρα. Τα επίπεδα μετεγχειρητικής ικανοποίησης των ασθενών θεωρούνται υψηλά στην βιβλιογραφία.